Beter worden

Eerder schreef ik over mijn angsten om niet te slagen in dit avontuur, om niet te kunnen worden wat ik wil zijn. Dagelijks moet ik mijn eigen gedachten in bedwang houden.

Toen ik besloot ontslag te nemen kreeg ik steeds de vraag: 'Wat ga je nu doen?'. Mijn antwoord dat ik documentaire films wilde maken en grafische vormgeving wilde gaan doen, leidde tot lichtelijk gefrons en vervolg vragen als: 'Ga je dan naar de filmacademie?' of: 'Ga je een grafische vormgevingscursus doen?' of: 'Hoe ga je dat combineren?'.
Ik was niet van plan om weer naar school te gaan. Ik wilde het gewoon proberen met de ervaring die ik de afgelopen jaren had opgebouwd en ik had geen idee of deze dingen te combineren waren. Maar steeds wanneer ik in zo'n gesprek terecht kwam, kreeg ik daarna een paniekaanval.

Waar was ik mee bezig? Natuurlijk stelde ik mezelf dezelfde vragen: hoe kan ik een nieuwe carrière beginnen in een veld (of zelfs twee) waarin ik geen echte opleiding heb gehad? In Nederland is het hebben van 'de juiste opleiding' een groot goed. Op de middelbare school ligt de nadruk op het kiezen van een goede vervolgopleiding en wanneer mensen iets anders willen gaan doen op latere leeftijd laten ze zich omscholen. Maar als ik kijk naar de mensen om me heen, werken er maar weinig in het veld waarin ze ooit opgeleid zijn.

In Amerika realiseerde ik me dat ik ook anders naar mijn situatie kan kijken: daar kun je alles zijn wat je wil zijn, zolang je er maar hard voor werkt. De Amerikaanse droom. Natuurlijk kleven daar ook veel nadelen aan, maar de Amerikaanse reactie op mijn nieuwe carriere was hoopgevender: 'Wat voor films wil je dan maken?', 'Wat ontwerp je dan?' 'Goed dat je die dingen combineert!'.

Ik ben nog steeds aan het werk om te worden wat ik wil zijn. En ik vergelijk mezelf nog altijd met de mensen die wél de juiste opleiding hebben, en steeds raak ik ontmoedigd. Hoe kan ik zo goed worden als zij? Toen zag ik onderstaande video, en realiseerde ik me dat ik nog niet geweldig hoef te zijn. Ik moet beter worden in wat ik doe en dat kan alleen door er hard aan te werken. En dat is precies wat ik et afgelopen jaar gedaan heb.

Een jaar nadat ik ontslag heb genomen, ben ik op het punt dat ik mezelf een beginnend film maker /  grafische vormgever noem. Wat al een stap verder is dan het alleen te wíllen worden. En voor nu is dat voldoende. In plaats van mezelf te vergelijken met anderen, die duidelijk meer ervaring hebben, vergelijk ik me met mezelf, een jaar geleden. Als ik dan kijk naar wat ik gedaan heb, en wat ik gemaakt heb, dan weet ik dat ik langzaam beter wordt. Ook al roepen mijn angsten nog steeds op verloren momeneten dat het niet goed genoeg is.

Klik voor de video!

Loslaten

Zonder negatief of melancholisch te willen klinken, heb ik de laatste tijd het sterke gevoel dat het allemaal gaat om loslaten. Nee, ik heb geen boeken van de Dalai Lama gelezen, een Mindfulness cursus gedaan of een psycholoog bezocht. Het enige dat ik probeer te doen, is naar mijn lichaam te luisteren. En als er één ding is dat me verteld wordt - op dagelijkse benodigdheden als slaap, eten en toiletbezoek na - dan is het dat mijn lichaam niet wil loslaten.

Ik had nooit verwacht dat het een echt fysiek gevoel zou kunnen zijn, maar het is er wel degelijk. Het herinnert me aan vroeger, toen ik tijdens ruzies met mijn broertje in mijn kamer op de grond zat, met mijn rug tegen de deur, mijn voeten tegen mijn bureau, handen plat op de vloer om mee te duwen. Alles om hem buiten te houden. Nu voelt het alsof ik weer zo zit, maar dan om te voorkomen dat iets de kamer verlaat.

Wat bedoel ik dan? Een jaar geleden zegde ik mijn baan op en koos ik voor het onzekere freelance bestaan. Vanaf dat moment moet je dingen loslaten, als eerste natuurlijk je vaste inkomen. Ik verwachte al dat ik delen van mijn leefstijl zou moeten loslaten: eindeloze koffiedates met vrienden, regelmatig uit eten, en in het algemeen niet over geld na te hoeven denken. Als er minder geld binnen komt, moet je bewuster zijn met hoe je het uitgeeft. Niks mis mee.

Maar gedurende het afgelopen jaar heb ik ook onverwacht dingen moeten loslaten die op een of andere manier te maken hadden met mijn keuzes. Ik moest mensen loslaten die ik belangrijk vond, ideeën over mijn leven waarvan ik niet wist dat ik ze had: ik keek naar mezelf en realiseerde ik me: dit was niet wat ik me had voorgesteld toen ik 10 was. Geen idee wat ik me precies voorstelde, maar niet dit.

Een van de belangrijkste dingen die ik moet leren loslaten is mijn mindset, iets waar ik nog steeds aan werk. Om anderen te kunnen overtuigen van mijn kunnen moet ik er eerst zelf in geloven. Maar dat blijkt moeilijker dan ik dacht. Dus eens in de zoveel tijd zit ik weer met mijn voeten tegen mijn bureau en mijn rug tegen de deur.
En dan het grootste obstakel: angst. Want dat is waar het uiteindelijk allemaal om gaat: de angst te mislukken, de angst om dingen niet te kunnen, de angst om mensen kwijt te raken, angst voor het onbekende leven dat voor me ligt, angst om niet genoeg koffie met vrienden te drinken. De angst maakt dat je verkrampt, dat je je schrap zet en vervolgens niet meer verder komt.

Dus de laatste tijd probeer ik langzaamaan los te laten, me niet te verzetten. Ik probeer mijn benen op te tillen zodat ik niet meer geklemd zit tussen de deur en het bureau. Als iets mijn kamer moet verlaten, dan gaat het maar. Misschien komt het terug, of iets anders kan binnen komen. Je weet nooit wat gebeurt wanneer je de deur open zet....

Reisperikelen

Eind 2013 verliet ik voor de vierde keer vaderlandsche bodem. Reizen is heerlijk. Ik houd van het 'onderweg' zijn, het niemandsland van vliegvelden en treinstations, waar je op kunt gaan in de massa die bezig is zich te verplaatsen van a naar b. De kleine rituelen die gepaard gaan met het reizen; de paspoortcontrole, het uitdelen van de maaltijden in het vliegtuig, de vreemde geuren en kleuren die bij nieuwe bestemmingen horen. En tenslotte de ontdekkingstocht in die nieuwe wereld, waar je moet uitzoeken hoe het nu allemaal precies in elkaar zit.

Reizen is heerlijk, maar het heeft ook een andere kant. Hoe meer ik reis, hoe meer ik me daarvan bewust word. Douaniers die je met grote argwaan aanspreken en je behandelen alsof je een gelukszoeker bent die nooit meer weg zal gaan. Het besef dat al die vliegtuigmaaltijden gepaard gaan met eindeloze hoeveelheden plastic. Het vliegen zelf dat in principe iedere milieuvriendelijke keuze die ik verder maak totaal teniet doet. De frustratie die bij de ontdekkingstocht op een nieuwe plek komt kijken als de dingen anders - en daardoor vaak onlogisch - zijn dan thuis.

Het is geen oplossing om dan maar onder een Amsterdamse steen te kruipen en nooit meer mijn paspoort en ondergoed in te pakken om weg te gaan. Dus besluit ik me niet te laten intimideren door norse douanebeambten en kies ik er bewust voor niet door de bodyscan te gaan.
En hoewel de nadelen van vliegen voor het milieu groot zijn, wegen ze uiteindelijk voor mij nog steeds niet op tegen die uiteindelijke bestemming ver van huis, en dus betaal ik iets meer ter CO2 compensatie (al is dat ook een dubieuze business) en neem ik verder (ook buiten het reizen om) altijd mijn eigen koffiekop en draagtas mee.
De frustraties van de ontdekkingstocht zullen blijven, maar uiteindelijk leiden ze vaak tot nieuwe inzichten, en leer je dat dingen ook anders gedaan kunnen worden.

Reizen is heerlijk. Maar ik denk dat het goed is om je te realiseren dat de andere kant er ook is. Vervolgens kan je daar dan natuurlijk weer mee doen wat je wil.

Nieuwe liefde

Hij is grappig.
Hij is intelligent.
Hij is muzikaal.
Hij is dramatisch.
Hij is voor rede vatbaar.
Hij is sexy.
Hij is spannend.
Hij is geweldig.

De speech die hij in september aan de universiteit van Perth gaf, was het eerste wat ik van hem zag. Vervolgens zag ik Rock and Roll Nerd, een documentaire uit 2008 waarin hij van een aardige en ietwat verlegen beginnende comedian verandert in een rock-ster/comedian/componist/acteur. Daarna ben ik verdwaald in het eindeloze (maar helaas toch beperkte) aanbod filmpjes op youtube. Ik leef in de wereld van Tim Minchin, en ik wil er voor altijd blijven.

Telkens weer sta ik versteld van de combinatie van zijn muzikaliteit en de met intelligente boodschappen doordrongen grappen en liedjes. Zowel de klanken als de inhoud raken me. Het liefste wil ik dit alles voor me houden, zodat zijn wereld van mij blijft. Maar eigenlijk is hij best wel bekend, en ik ontdek nooit als eerste iemand. Dus verander ik in een volger en verkondig ik het evangelie van Minchin.

Mijn vrienden rollen met hun ogen als ik met mijn verhalen kom. Mijn enthousiasme en toewijding vinden geen aansluiting. Uit vriendschap kijken ze naar wat ik ongevraagd onder hun neus duw, maar ze geloven me niet. Ze kennen mijn zendingsdrang, of de niet aflatende toewijding waarmee ik me met alle liefde en energie op nieuwe ontdekkingen stort. En aangezien ze zich voorheen al verwonderden over mijn fascinaties, doen ze dat nu ook weer.

Dus verblijf ik alleen in de wereld van Tim Minchin. Waarin god en jezus geen taboe zijn, waarin zoete slaapliedjes lang niet zo lief blijken te zijn, waarin niets zomaar wordt aangenomen, en waarin liefde en betrokkenheid en humor de boventoon voeren. Mocht je me zoeken, dan zit ik hier.
 

Wat nu?

Waarom zou je je baan opzeggen? Je had het toch naar je zin? Waarom laat je je bestaande zekerheden achter je en stort je in een avontuur dat slechts door onduidelijkheid geleid wordt? Maar wát dóe je dan nu precies? Wat wíl je dan doen? Hoe ga je dat dan aanpakken? Wat zijn je plannen dan precies? En… hoe verdien je nu dan geld?

Het zijn een paar van de vragen die ik sinds februari van bekenden en onbekenden krijg. Onbekenden kan ik meestal snel afleiden door te vragen naar hun eigen werk/baan/levensinvulling/hobby’s. Bekenden zijn moeilijker op andere gespreksonderwerpen te brengen. Zij willen het naadje van de kous weten, proberen zich voor te stellen waar ik mee bezig ben en schieten dan in een stressaanval die weer op mij terug slaat.

Want mijn eerlijke antwoord is dat ik het ook niet zo goed weet. Dat ik zoek, en dat ik wíl, maar dat ik niet altijd weet wat en hoe en waar. Dat ik heel veel zin had in iets anders, maar dat ik niet weet hoe dat anders er precies uit moet zien. Maar ‘het niet precies weten’ is geen antwoord in een wereld die geregeerd wordt door de economische crisis, smeltende poolkappen en dreigende oorlogen. Er zijn al teveel onzekerheden, waarom zou je er nog meer creëeren?

Het invullen van een nieuw bestaan is niet gemakkelijk. Niet stressloos. Niet relaxed. Maar juist dat vacuum dat ontstaat wanneer vastigheden wegvallen, zorgt voor nieuwe ideeën, nieuwe plannen. Ik moet weer wennen aan het feit dat in principe ‘alles’ mogelijk is. En dat ikzelf, en niet mijn postvak in, bepaal hoe mijn dag er uit komt te zien.

Natuurlijk moet er geld verdiend worden. Moeten rekeningen worden betaald. Maar gelukkig zijn de rekeningen relatief gering, net als het geld. Dus dat heft elkaar vooralsnog op, en blijft er tijd over. Tijd om uit te zoeken 'wat nu'.

Dat ik niet de enige ben in deze situatie wist ik natuurlijk al langer. Aanstaande maandag (7 oktober) laat Tegenlicht zien hoe ‘mijn generatie’ zich handhaaft in “deze crisis en hoe deze vormt die hen in een leeftijdsfase die in het teken staat van carrière maken, een gezin stichten en over de toekomst nadenken?” Iedereen die mij bovenstaande vragen gesteld heeft moet misschien Tegenlicht kijken, dan praten we daarna verder.

Blij

Ik schreef al eens over hoe de muziekdocumentaires altijd het hoogtepunt van mijn jaarlijkse IDFA avontuur zijn. Afgelopen jaar paste er echter geen enkele muziekfilm van mijn verlanglijstje in mijn nogal strakke schema. Ze moesten het afleggen tegen films over de financiële crisis, Afghanistan en andere vreselijke onderwerpen.

Dus zo miste ik onder andere Big Easy Express, waar ik op een later tijdstip meer dan ongelofelijk blij van werd. Stel je voor: drie (best wel bekende) folkbands, in een trein, door Amerika.

Het is zo simpel. En zo leuk. En fijn. Na zelf de V.S. van oost naar west en van west naar oost over land te hebben doorkruist, ben ik dol op films waarin dit gebeurt.

De bands: Edward Sharpe and the Magnetic Zeros, Old Crow Medicine Show en Mumford & Sons.
De reis: van San Fransisco naar New Orleans.
De muziek, de trein, de drank en de luchten.

Meer heb je niet nodig om heel blij te worden en zo snel mogelijk je biezen te pakken om reizend muzikant te worden. Tot die tijd, en in afwachting van het begin van de zomer (zelfs nu de zon eindelijk wil schijnen), is het raadzaam om de film te bekijken. Dan weet je vast wat je te wachten staat als je zelf op pad gaat.

Oproep!

Ik probeer al dagen de juiste woorden te vinden om de mensen die daadwerkelijk mijn blog lezen over te halen, indien dat nog nodig is, om zich morgen (zaterdag) aan te sluiten bij het wereldwijde proces tegen Monsanto. In mijn hoofd hoor ik de kritische stemmen van vrienden die zich afvragen waarom ik me weer ergens druk over maak en ik zie mijn vrienden met kinderen voor me, die op zaterdag eindelijk tijd hebben om het huis aan kant te krijgen en de wekelijkse boodschappen te doen. Ik begrijp hun drukte vraag me af: hoe leg ik hen het belang van dit protest uit?

Door uit te leggen wie of wat Monsanto is?
(Een giga multinational uit de VS die ooit begon als producent van chemische wapens (o.a. Agent Orange), en zich de laatste twintig tot dertig jaar op genetisch geproduceerde landbouw richt.)

Door uit te leggen waarom hun werkwijze op zoveel verschillende fronten fout is?
(-Boeren moeten jaarlijks nieuwe zaden kopen, en mocht een individuele boer per ongeluk Monsanto zaden op zijn velden krijgen, dan moet hij hen alsnog eigendomsrechten betalen. 
- De genetisch gemanipuleerde zaden van Monsanto kunnen alleen verbouwd worden in combinatie met een zwaar giftig bestrijdingsmiddel, Roundup, dat alles om zich heen vernietigt en heel schadelijk is voor mens en natuur.
- Genetisch gemanipuleerd voedsel werd in eerste instantie ingezet voor veevoer - en leidde toen al tot misvormingen, ziektes etc - maar wordt nu ook voor menselijk voedsel gebruikt, met bijkomende 
ziektes.)

Door te vertellen over de macht van multinationals, en de Europese Unie, die in dit geval niet het belang van haar burgers voorop stelt?
(Na jaren van lobbyen door Monsanto en Amerikaanse diplomaten wil de EU, los van alle onderzoeken en studies over de effecten van genetisch gemanipuleerd voedsel, een wetsvoorstel doordrukken waardoor alle zaden die in Europa gebruikt worden, door de EU goedgekeurd moeten worden. Dit betekent dat veel Europese rassen zullen verdwijnen en dat het op den duur strafbaar word om zaden te ruilen met je buurman.)

Door uit te leggen dat het langzaam toch echt tijd wordt dat we met zijn allen wakker worden, opstaan, en onze overheden laten weten dat wij, het volk, de burgers, ook een mening hebben. En dat daar, zoals dat hoort in een democratie, naar geluisterd dient te worden?

Bij iedere schrijfpoging zakte de moed weer in mijn schoenen. Wie ben ik, om dit enorme onderwerp aan te snijden en er voldoende objectieve informatie over te geven, zodat mijn vrienden hun drukke leven even stil zetten en voor een een groter goed willen strijden? Al lezend over en kijkend naar alle informatie die online te vinden is, realiseerde ik me dat anderen het al lang en beter beschreven of verfilmd hebben. Dus waarom zou ik dat wiel opnieuw uitvinden? (Zo komen bovenstaande quotes van de March against Monsanto Amsterdam Facebook Pagina.)

Bij deze dus een oproep: neem de tijd, en surf eens een beetje rond online. Lees, klik op filmpjes, en word een beetje wijzer over de wereld waarin we leven. Als je dan nog steeds geen noodzaak ziet, doe dan vooral niets. Maar als je opeens een vervelend opgewonden gevoel voelt, een gevoel van ongeloof, boosheid en de wil om actie te ondernemen, doe dan iets. Wees een kolibrie in een brandend bos (zie het tweede filmpje).

Ter inspiratie een filmpje over Rachel Parent, die gelooft in wat ze doet...

Word wakker!