Naïef

Drie weken geleden stond Facebook vol met lovende opmerkingen over de Tegenlicht aflevering De Tax Free Tour, over belastingparadijzen, de off-shore economie en hoe bekende en onbekende multinationals hun winsten weten te vermenigvuldigen. Grote verontwaardiging alom, over de rol die Nederland hierin blijkt te spelen, en veel lovende woorden over de dappere documentaire makers en sprekers in de film. En een plotseling realisatie, zo leek het haast, over onze favoriete bedrijven (Apple, Starbucks, Amazon) die, nu ze indirect via ons hun belasting kunnen ontduiken, echt slecht blijken te zijn.
Hun andere praktijken; de situatie van hun medewerkers in andere landen, of hun producten daadwerkelijk zo 'fair' zijn als ze zelf beweren en de exorbitante bedragen die ze vragen voor het simpele feit dat hun logo op een product staat, al die dingen hebben ons er niet van weerhouden hun producten te kopen, maar daar komt nu verandering in!

Laat ik vooral eerst de hand in eigen boezem steken: ook ik ben lichtelijk verslaafd aan de 'oogstrelende producten van Apple'. Starbucks laat ik links liggen, net als Amazon, maar: ja, ik doe ook mee aan de hypocrisie van deze tijd, waarin we onze verontwaardiging zelden daadwerkelijk aan acties koppelen.

Toen ik echter een paar dagen voor de bewuste Tegenlicht documentaire me uitliet tegenover een vriend over de onrechtvaardigheid van deze wereld, noemde hij me naïef. Dat was toch allemaal geen nieuws? En mocht alles ooit een keer genadeloos ten onder gaan, zoals ik in mijn tirade had geopperd, dan verschilde dat toch niet van andere grote Rijken, die lang lang geleden hetzelfde lot waren beschoren? En ik begreep waarschijnlijk net zo weinig van de economische crisis als hij, en al die slimme mensen die ons ooit hierin hadden gemanoeuvreerd zouden ons er ook vast weer uit manoeuvreren. Dus waar maakte ik me toch zo druk over?

Zijn ietwat neerbuigende opmerking over mijn naïviteit zette me aan het denken. Is het echt belachelijk om je druk te maken over de grotere systemen, omdat je er niet direct iets tegen kan doen? Is het naïef om te hopen dat er verandering kan komen in vastgeroeste patronen? De reacties op de Tegenlicht aflevering gaven me weer nieuwe hoop. Hoe meer we horen, hoe bozer we worden, en misschien komt er dan ooit een moment dat we daadwerkelijk onze verontwaardiging koppelen aan acties en geen nieuwe apple meer kopen.
Tot dan blijf ik naïef, en hoop ik van harte dat mijn Mac niet binnenkort kapot gaat en mij voor een vreselijk dilemma stelt.