Donkere dagen

Je hebt mensen die zich al maanden verheugen op kerst en oud en nieuw. Die half augustus met een kookboek in de zon gaan zitten om het kerstdiner samen te stellen. Die half oktober alle Sinterklaas en kerstcadeaus al ingepakt en wel achterin de kledingkast hebben liggen. Die in de uitverkoop van vorig jaar alvast hun nieuwe outfit hebben gekocht en niet kunnen wachten om te schitteren tijdens eerste en tweede kerstdag in het nabij gelegen restaurant, waar de rest van de stad ook gereserveerd heeft.
Ze zijn er. Van die mensen die, in hun handen wrijvend, zin zeggen te hebben in de winter en die niet kunnen wachten tot de dagen korter worden.

En dan heb je de mensen die dat allemaal niet hebben. Die in meer of mindere mate zenuwachtig worden bij het naderen van december. Die je op vierentwintig december gehaast en met rode vlekken in hun nek door de winkelstraat ziet rennen in de hoop binnen twee uur alle cadeautjes gekocht te hebben zodat ze nog tijd hebben om boodschappen te doen voor het eten. Die je licht gestrest en met verwilderde ogen het restaurant ziet binnenkomen omdat ze niet naast een bepaald familielid willen zitten. Van die mensen die niet kunnen wachten tot januari weer begint, zodat ze eindelijk kunnen beginnen met hun nieuwe voornemens.

En dan is er nog een groep. Mensen die maar op halve kracht draaien. Die niet kunnen rennen, die niet kunnen voorbereiden. Omdat het allemaal teveel moeite kost. Ik denk dat ik tot deze groep behoor. Ik heb nét op tijd mijn cadeautjes binnen, heb het geluk dat ik alleen tijdens het kerstdiner hoef na te denken over eten, en heb geen ontzettend vervelende familieleden waar ik niet naast wil zitten. Wat ertoe leidt dat ik alles over me heen laat komen.

Voor mijn groep mensen is schuilen de beste manier om deze dagen door te komen. Wanneer mijn aanwezigheid niet meer nodig is, trek ik me terug. In mijn huis en in donkere filmzalen, waar ik me verlies in de verhalen van anderen. Door het ontbreken van enige verplichtingen slaap ik eerst tot onwaardige tijdstippen uit, waarna ik met de gordijnen dicht in huis rondscharrel. Wanneer de schemering alweer langzaam inzet, waag ik me buiten, met mijn muts ver over mijn hoofd heengetrokken om ieder overbodig licht tegen te houden. Pas in de zaal voelt het weer veilig. Het licht van de projectie brengt namelijk afleiding en vermaak.

Voor een ieder die zich hierin herkent, en ook voor hen die al dan niet van deze tijd van het jaar houden heb ik een aantal tips:
Ga naar Potiche, als je van humoristische Franse films met Gerard Depardieu en Catherne Deneuve houdt, maar verwacht geen standaard Franse film! Another Year is zo'n heerlijke film van Mike Leigh, waarbij het volmaakte geluk wordt aangevuld door alle ellende van anderen. Een film die hartverscheurend is, maar ook prachtig en liefdevol. En voor ouderwets Amerikaans filmhuis vermaak is er The Kids Are All Right. Over een niet zo standaard standaard Amerikaans gezin, waarbij alle vooroordelen worden bevestigd en ontkracht.
Het belangrijkst is: laat je gaan! Lach mee! Het maakt niet uit of het om de herkenning of de verbazing is. Of het uit medelijden of zelfmedelijden is. Houd je niet in omdat er andere mensen in de zaal zitten. Ik heb me al dagen samen met volslagen onbekenden enorm vermaakt om wat we zagen. De feestdagen gaan toch uiteindelijk om samenzijn?

Potiche


Another Year


The Kids Are All Right